ΤΟΠΟΙ
ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ
Τα σύνορα και οι άκρες αποτελούν εδώ και καιρό τόπους έντασης, όπου οι πολιτισµοί, οι ιστορίες και οι ταυτότητες διασταυρώνονται και επικαλύπτονται. Στην Ελλάδα, µια χώρα µε µακρά και πολύπλοκη ιστορία µετανάστευσης, εµπορίου και συγκρούσεων, τα σύνορα και οι άκρες της επικράτειας είναι ιδιαίτερα σηµαντικά. Εστιάζοντας στις παραµεθόριες περιοχές και τις ιστορίες τους, το έργο στοχεύει να προσφέρει ένα διαφοροποιηµένο και πολυεπίπεδο πορτρέτο της Ελλάδας, το οποίο αµφισβητεί τις απλουστευτικές έννοιες της ταυτότητας και του ανήκειν. Μέσω αυτού του έργου «Τόποι Μετάβασης» επιχειρούµε να συµβάλουµε σε µια ευρύτερη συζήτηση σχετικά µε την πολυπλοκότητα των συνόρων και των άκρων και τον ρόλο τους στη διαµόρφωση του κόσµου µας σήµερα.
Το έργο «Τόποι Μετάβασης» είναι µια οπτική διερεύνηση των τεσσάρων γεωγραφικών άκρων της Ελλάδας, δηλαδή τα χωριά του Τριεθνές του βορείου Έβρου, της Γαύδου, του Καστελόριζου και των Οθωνών. Το πρόγραµµα βασίζεται στη τέχνη της φωτογραφίας ως µέσο καταγραφής της οπτικής υποκειµενικότητας του τοπίου, των ανθρώπων και των εσωτερικών χώρων. Τέσσερις φωτογράφοι καταγράψαν τα τέσσερα ακρότατα σηµεία της ελληνικής επικράτειας.
Στο βορειότερο σηµείο της Ελλάδας που είναι η περιοχή του Τριεθνές του Έβρου, αποτελείται από 8 χωριά και βρίσκεται στα σύνορα µεταξύ Ελλάδας, Τουρκίας και Βουλγαρίας φωτογραφήθηκαν από τους Χάρη Κακαρούχα και Φωτειάννα Λινάρδου. Πρόκειται για µια περιοχή που έχει σηµαδευτεί από συγκρούσεις και εκτοπισµούς πληθυσµών. Τα τελευταία χρόνια, η περιοχή δέχεται έντονες εισροές προσφύγων και µεταναστών που διαφεύγουν από την οικονοµική εξαθλίωση, τον πόλεµο και τις διώξεις στη Μέση Ανατολή και την Αφρική. Αυτό έχει φέρει το ζήτηµα του ελέγχου των συνόρων
στο προσκήνιο των πολιτικών και κοινωνικών συζητήσεων, αναδεικνύοντας τις πολυπλοκότητες και τις προκλήσεις που καλούνται να αντιµετωπίσουν οι κάτοικοι των ακριτικών αυτών χωριών.
Το νοτιότερο άκρο η Γαύδος φωτογραφήθηκε από τους Άννα Παρασκευίδου και Συµεών Χατζηλίδη. Το νησί έχει µοναδική πολιτιστική και ιστορική σηµασία καθώς υπήρξε τόπος εξορίας τόσο στο µεσοπόλεµο όσο και στον εµφύλιο. Οι καλλιτέχνες επικεντρώθηκαν στις µνήµες των ατόµων και τις διαγενεακές καταβολές τους καθώς το νησί τους ως «άκρη» υπήρξε τόπος εξορίας, στη στενή σχέση µεταξύ των ανθρώπων και της θάλασσας και στη στρατηγική θέση του νησιού στην ανατολική Μεσόγειο.
Το ανατολικότερο σηµείο της Ελλάδας το Καστελόριζο, φωτογραφήθηκε από τον Χάρη Κακαρούχα. Το Καστελόριζο µε πληθυσµό περίπου 500 κατοίκων, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς η ιστορία του είναι συνυφασµένη µε τις διαρκείς µετακινήσεις των κατοίκων του λόγω του εµπορίου και µετανάστευσης. Ο καλλιτέχνης επικεντρώθηκε στην πλούσια ναυτική κληρονοµιά του νησιού, τη στρατηγική του θέση στην Ανατολική Μεσόγειο και τη στενή σχέση µεταξύ των ανθρώπων και της θάλασσας.
Το δυτικότερο σηµείο της Ελλάδας που είναι το νησί των Οθωνών στο Ιόνιο Πέλαγος φωτογραφήθηκε από τους Άννα Παρασκευίδου και Συµεών Χατζηλίδη. Οι Οθωνοί είναι ένα νησί µε πληθυσµό περίπου 350 κατοίκων. Οι Οθωνοί έχουν πλούσια ιστορία, µε στοιχεία ανθρώπινης κατοίκησης που χρονολογούνται από τη νεολιθική περίοδο. Το νησί
έχει διαµορφωθεί από αιώνες εµπορίου, πειρατείας και αποικιοκρατίας, τα οποία έχουν αφήσει τα σηµάδια τους στον πολιτισµό και την αρχιτεκτονική του. Οι καλλιτέχνες εξερευνήσαν την πλούσια ιστορία και την πολιτιστική κληρονοµιά του νησιού, η οποία έχει διαµορφωθεί από τη θέση του στο σταυροδρόµι της Μεσογείου.
Σκοπός του έργου ήταν η χαρτογράφηση των παραµεθόριων περιοχών της Ελλάδας και η δόµηση µιας οπτικής αφήγησης για την ανθρωπογεωγραφία των συνόρων, καταγράφοντας παράλληλα, τα διαφορετικά χαρακτηριστικά της ποικιλοµορφίας των πολιτισµών που υπάρχουν στη χώρα µας.
Στόχος είναι παρουσιάζοντας το τελικό αποτέλεσµα τόσο στους ανθρώπους που καταγράψαµε, όσο και στο πανελλήνιο κοινό, να κατανοήσουν τις πολύπλοκες και πολυεπίπεδες σχέσεις που δοµούν οι παραµεθόριες περιοχές, πως τα σύνορα διαµορφώνουν την ανθρώπινη γεωγραφία και το ρόλο που διαδραµατίζουν στην κατανόηση του κόσµου γύρω µας.
Επιθυµούµε το καλλιτεχνικό υλικό να αποτελέσει έναν καθρέφτη συνειδητότητας για την εις βάθος κατανόηση της ταυτότητας µας.
Το έργο έχει χρηµατοδοτηθεί και είναι υπό την αιγίδα του Υπουργείο Πολιτισµού και αποτελεί συνεργασία της Art Traces και της Luminous Eye.
Για περισσότερες πληροφορίες και αγορά έργων:
Συµεών Χατζηλίδης +30 6934482149
Χάρης Κακαρούχας +30 694 4836717
Η Άννα Παρασκευίδου γεννήθηκε σε ένα ελληνόφωνο χωριό της Αρµενίας το 1988 και µετακόµισε µε την οικογένειά της στην Ελλάδα το 1992 µετά τη κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης. Είναι απόφοιτη του ∆ηµοκρίτειου Πανεπιστηµίου Θράκης τους τµήµατος Αγροτικής Ανάπτυξης και συνεχίζει τις σπουδές της στο Μεταπτυχιακό Πρόγραµµα Digital Marketing στο ∆ιεθνές Πανεπιστήµιο. Με ένα πλούσιο παρελθόν στη φωτογραφία από το 2011, έχει εκθέσει τα έργα της σε διάφορες ατοµικές και συλλογικές εκθέσεις.
Ως µετανάστρια πρώτης γενιάς, µελετά µε εικαστικό τρόπο το πως τα άτοµα βρίσκονται σε µια διαρκή αναζήτηση ταυτότητας, τόσο σε προσωπικό όσο και σε ευρύτερο κοινωνικό επίπεδο. Η µεγάλης κλίµακας µετακίνηση πληθυσµών που παρατηρούµε στις µέρες µας έχει καταστήσει για την ίδια αυτή την αναζήτηση ακόµα πιο έντονη. Η φωτογραφία αποτελεί ένα µέσο τεκµηρίωσης της καθηµερινότητάς της και µια έκφραση της ταυτότητάς της σε πρακτικό επίπεδο.
Αντιλαµβάνεται την ταυτότητα ως µια έννοια που συνδυάζει ανθρώπους, εδάφη, αναµνήσεις και χρόνο. Μέσα από τις φωτογραφίες της, επιδιώκει την τεκµηρίωση περιστατικών που έχουν σχέση µε τις προσωπικές της εµπειρίες και την αλληλεπίδρασή της µε τους ανθρώπους που την περιβάλλουν. Η φωτογραφία της τεκµηριώνει πιθανές αναµνήσεις και αναδεικνύει την αναζήτησή της για την κατανόηση και διαχείριση των προσωπικών της εµπειριών.
Είναι συν-ιδρύτρια της Art Traces.
κιν. +30 6955811332
Ο Συµεών Χατζηλίδης, έχει σπουδάσει Φωτογραφία, Ευρωπαϊκό Πολιτισµό και έχει µεταπτυχιακό στην Τοπική Ιστορία, ζει και εργάζεται στο Ρότερνταµ της Ολλανδίας. Τα έργα του διαπραγµατεύονται έννοιες όπως η µνήµη, η λήθη και η ταυτότητα, καθώς και τον τρόπο µε τον οποίο αυτά δοµούνται µέσα στα µετανεωτερικά περιβάλλοντα.
∆ηµιουργώντας εικόνες, επιδιώκει να πραγµατοποιήσει ένα διττό περιβάλλον, όπου από τη µία υπάρχει η φθορά του µνηµονικού ίχνους ως αποτέλεσµα του πεπερασµένου χρόνου, και από την άλλη, η µνήµη συντελείται µέσα σε µνηµονικούς τόπους και είναι διαρκώς παρούσα, λειτουργώντας ως ατοµικό εργαλείο για τη συγκρότηση µιας συλλογικής ταυτότητας.
Ταυτόχρονα, µελετά και απεικονίζει εθνοτοπικές κοινότητες και πολιτισµικές οµάδες ανθρώπων που ζουν σε µη αποκρυσταλλωµένα τοπία, όπου ο χώρος ως “αντικείµενο” της παρατήρησης δεν µπορεί να αναπαρασταθεί “αντικειµενικά”.
Το έργο του έχει εκτεθεί σε ατοµικές και συλλογικές εκθέσεις και έχει συµµετέχει µε εικόνες του σε διάφορες εικαστικές εκδόσεις.
Είναι συνιδρυτής της Art Traces.
κιν. +30 6934482149
Ο Χάρης Κακαρούχας γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε Χαρτογραφία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήµιο Θεσσαλονίκης, Οπτική Εντύπωση και Θεωρία Χρώµατος στο University of Glasgow (M.Sc) και Φωτογραφία στο University of Derby (Ph.D) (τίτλος της διατριβής Προσωπογραφία: Εικονίζοντας τον Εαυτό). Σπούδασε διάφορους τρόπους θεραπείας µέσω της τέχνης, καθώς και άλλες πρακτικές σύγχρονης ψυχοθεραπείας.
Ο άξονας ο οποίος διέπει το έργο του σαν καλλιτέχνη, επιµελητή και δάσκαλου τέχνης είναι η συνεχής αναζήτηση της απεικόνισης του «πυρήνα» ή της «αλήθειας» της ανθρώπινης ύπαρξης µε την χρήση των οπτικών µέσων. Ως πυρήνα αναφέρεται σε ότι βρίσκεται και εκδηλώνεται πέραν των ναρκισσιστικών δυσλειτουργιών αυτού που ονοµάζεται «προσωπικότητα». Κάτι που αποτελεί αντικείµενο της σύγχρονης πνευµατικής ψυχολογίας.
Φωτογραφική του δουλειά έχει δηµοσιευτεί σε διάφορα περιοδικά στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Έχουν εκδοθεί δύο φωτογραφικά του λευκώµατα, «Στα µονοπάτια του χρόνου» και το «Μετέωρος χρόνος: Ένα πορτραίτο της Κούβας». Το τελευταίο έχει εκδοθεί σε έξι χώρες της Ευρώπης. Έχει βραβευτεί µε το βραβείο European Publish Award, το βραβείο «Μήλος» για το καλλιτεχνικό βιβλίο της χρονιάς στην Ελλάδα και το «Schweppes, Photographic Portrait Prize» ως επιλαχών. Ήταν ο καλλιτεχνικός διευθυντής του πρώτου Eco-Art Festival στην Αθήνα το οποίο οργανώθηκε από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Έχει πραγµατοποιήσει πλήθος φωτογραφικών εκθέσεων οµαδικών και ατοµικών ανά το κόσµο. Παραδίδει φωτογραφικά βιωµατικά µαθήµατα µε γενικό τίτλο «Η φωτογραφία ως συν-κινητική εµπειρία». Φωτογραφική δουλειά του βρίσκεται σε Μουσεία και ιδιωτικές συλλογές.
κιν. +30 694 4836717
Η Φωτειάννα Λινάρδου γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε οικονοµικά στο ∆ιεθνές Πανεπιστήµιο Ελλάδος και φωτογραφία στο ΑΚΤΟ Art & design College. Σπούδασε ακόµη bodywork και ενεργειακή θεραπευτική στο Natural Health Science όπως και άλλες πρακτικές εναλλακτικής θεραπευτικής στο Free4being Institute Netherlands & Osho Multiversity India. Εργάζεται ως εναλλακτική θεραπεύτρια.
Για τη Φωτειάννα η καλλιτεχνική φωτογραφία υπάρχει ως εσωτερική έκφραση και πνευµατική πρακτική ταυτόχρονα. ∆ηµιουργεί εικόνες µε τη διάθεση να γίνουν ο καθρέπτης του εσωτερικού της κόσµου και αυτή η κατανόηση της δίνει ουσιαστικό νόηµα και την µετατρέπει από αγώνα για επιτυχία, σε οδό συνειδητότητας.
κιν. +30 693 2315576
Η Art Traces είναι µια Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία µε εστίαση σε δράσεις που αφορούν την τέχνη, τον πολιτισµό, την εκπαίδευση και την περιβαντολλογική ευαισθητοποίηση. Η οµάδα µας αποτελείται από καλλιτέχνες, ακαδηµαϊκούς, ερευνητές, συνεργάτες και εθελοντές διαφόρων ιδιοτήτων.
Η Art Traces αποσκοπεί µέσω πολυµεσικών µεθόδων όπως η φωτογραφία, το βίντεο, η µουσική, η ιστορική και ανθρωπολογική έρευνα και τα εκπαιδευτικά προγράµµατα, να καταγράψει και να αποτυπώσει την παράδοση, τον πολιτισµό και την καθηµερινότητα ατόµων και συλλογικοτήτων. Στόχος µας είναι να µελετήσουµε την ατοµική και συλλογική µνήµη και πώς αυτή αναπαριστάται στο ιδιωτικό και δηµόσιο χώρο, να ερευνήσουµε την έννοια της ταυτότητας και του αυτοπροσδιορισµού και να αναδείξουµε τα διαφορετικά πολιτισµικά χαρακτηριστικά των ατόµων και των οµάδων τους.
Insight Gaze - Concious Photography Community
Η τέχνη ως οδός συνειδητότητας.Η φωτογραφία είναι η τέχνη του βλέµµατος. Βλέπω σηµαίνει συναντώ καθ’ ολοκληρία αυτό που έχω εµπρός µου. Και εκτός από οπτική αντίληψη έχω αισθήσεις και συναισθήµατα. ∆ηλαδή συν-κινούµαι. Βλέπω συνεπώς είναι µια αναγνώριση. Αναγνωρίζουµε αυτό που έχουµε εντός µας, αλλιώς δεν θα το βλέπαµε. Το φωτογραφικό µας έργο δεν είναι παρά ο καθρέφτης του εσωτερικού µας κόσµου. Όπως λέει και ο Paul Klee ‘Η τέχνη δεν επαναλαµβάνει το ορατό, αλλά κάνει ορατό ό,τι µέχρι τώρα δεν ήταν’. Έτσι η διαδικασία της φωτογράφησης αλλά και της θέασης των φωτογραφιών γίνεται µια πράξη εσωτερικής επίγνωσης.
Αυτή είναι η (ευρύτερη της τρέχουσας) αντίληψη για την τέχνη και την φωτογραφική διαδικασία που µοιράζεται η κοινότητα (ιδρύθηκε από τον Χάρη Κακαρούχα) µέσα από εργαστήρια, φωτογραφικά έργα, εκθέσεις και βιβλία.